22.06.2023 tarihinde Manisa’da Tekeli Geri Dönüşüm isimli bir işletmenin bahçesinde büyük bir yangın çıktı. Yayınlanan görüntülerden yangının işletmenin bahçesinde depoladığı plastiklerin yanması sonucu ortaya çıktığı anlaşılıyor. Aynı gün içinde Kocaeli Kartepe’de de bir yangın meydana geldi ve Haziran 2023’ün ilk 22 gününde Türkiye’de toplam 14 adet plastik geri dönüşüm tesisi deposunda yangın çıkmış oldu. Geçmiş yıllarda da yaygın olarak gerçekleşen bu yangınların sayısının yıllara göre arttığını gözlüyoruz;
– 2017 yılında 6 adet,
– 2018’de 15 adet,
– 2019’da 33 adet,
– 2020 yılında 65 adet,
– 2021 yılında 122 adet,
– 2022 yılında 125 adet,
– 2023 yılının ilk altı ayında ise 60 adet olarak gerçekleşmiş olması bu yangınların kasıtlı çıkartılmış olabileceği ihtimalini düşündürmektedir. Yangın çıkan bazı tesislerin birden fazla kere yanması da bu ihtimali güçlendirmektedir. Bu yangınlar sonrası ne yazık ki, hiçbiriyle ilgili etkili soruşturma yapılmamış, caydırıcı cezalar işletilmemiş ve merdiven altı özellikteki bu tesislerin standartlarına dair yeterli denetim yapılmamıştır. Yangın çıkan bu tesislerin bazılarının Avrupa’dan plastik atık ithal ediyor olması, bu yangınların da geri dönüştürülemeyen plastik atığın (ki toplam plastiklerin önemli bir kısmını oluşturuyor) yakılmasıyla ilgili olabileceği şüphelerini artırmaktadır. Ancak bununla ilgili etkin soruşturma yapılmadığı için bu konunun sorumluları ve olayların detaylarına dair bilgilere ulaşmak mümkün olmamaktadır. Bu yangınlar, plastik temelli bir ekonominin yol açtığı toksik ve çevresel riskleri, plastiğe bağımlı hayatın doğaya ve insan sağlığına yönelik oluşturduğu tehditleri açıkça ortaya koymaktadır. Bugüne kadar üretilen tüm plastiklerin sadece %2’sinin layığıyla geri dönüştürülebildiği dikkate alındığında ve bu tür yangınlar da göz önüne alındığında geri dönüşümün, çevre dostu bir faaliyet olmaktan ziyade sorunu daha da ağırlaştırdığı ortaya çıkmaktadır. Buradan geri dönüşüm adı altında faaliyet gösteren ve birer ekokırım suç mahaline dönüşen işletmelerin etkin bir şekilde soruşturularak gerekli standartları sağlamayanların kapatılması ve bu tür yangınlarda ihmali olanların gerekli soruşturmalarla cezalandırılması çağrısı yapıyoruz. Plastiğe bağlı ekonomik modelin sürdürülemez olduğunu vurguluyoruz. Plastik kaynaklı çevresel kirlenmenin ve bu tür yangınların önlenmesi için plastik üretiminin ve tüketiminin sınırlandırılması konusunda derhal etkin bir politika değişikliğine gidilmesini talep ediyoruz.
23.06.2023
İklim Adaleti Koalisyonu
Not: Bizler, Cop26 Koalisyonu olarak yaptığımız çalıştay sonucu kapitalist ekonomi-politiğin neden olduğu iklim krizine karşı iklim adaletini savunmak ve bu doğrultuda uluslararası hareketlerin bir parçası olarak mücadeleyi büyütmek, geliştirmek ve sürdürmek amacıyla 25 Aralık 2021 basın toplantımızdan bu yana “İklim Adaleti Koalisyonu” olarak yolumuza devam ediyoruz. Koalisyonumuzun 75 bileşeni var, bireysel ve kurumsal katılımlara açık. Katılımcılar listesine buradan ulaşabilirsiniz: https://www.iklimadaletikoalisyonu.org/katilimcilar
Bize her zaman iklimadaletikoalisyonu@gmail.com mail adresinden ulaşabilirsiniz.